2006-01-29: Pakistan: Het drama na de aardbeving van oktober 2005

We gaan er vroeg uit en Herbert maakt wat foto’s van de gewapende bewaker voor ons. Ik krijg ook nog een rondleiding door de bakkerij heen. Sommigen kunnen niet praten, maar goedlachse blikken gaan heen en weer. Het is een halfautomatisch proces, waarbij er enkele mannen nodig zijn om het brood van de ene in de andere bak moeten gooien. Afgebakken gaan de broden in de bakken die onder families worden verdeeld door de hulpverleners.

We spreken de man van gisteravond nog even die meld dat de pass dicht zit en dat we kunnen rijden tot aan Naran en nors kijkend accepteer ik het feit dat ik weer terug moet. Ik haat dat. Dat ik het niet voor elkaar krijg dat we de pass over kunnen. Herbert en ik debatteren nog even of we niet gewoon moeten gaan. Maar als er een helikopter overvliegt en er wordt gemeld dat deze naar de bergdorpen gaan omdat de wegen ontoegankelijk zijn maken we rechtsomkeert en rijden naar de richting van Abottabad om daarna door te rijden naar de Karakoram Highway (KKH). Helaas zit het weer ons nog in de weg en moeten we helaas omrijden.

De start van de KKH is een weg die de nodige hobbels en wegversmallingen heeft. Toch kun je zien dat het een onderhouden weg is. Langs de weg staan allemaal borden van de teams die hebben gewerkt aan de KKH, die gebouwd is in de 60’er en 70’er jaren. Als ik de Lonely Planet erop nalees zijn bij deze weg ontzettend veel doden gevallen. Gemiddeld waren er voor elke kilometer enkele doden te tellen. De weg is gebouwd in samenwerking tussen Pakistan en China. De start is redelijk goed te doen en de weg gaat omhoog en omlaag en de afgronden zijn te overzien. Echter na Besham wordt het gebied ruwer en worden de afgronden naast ons dieper. Ook zit hier Dassu, een mooi plaatsje gebouwd tegen de bergen aan en waar wij de Indus rivier over moeten. Over de weg loopt alles. Geiten, schapen en koeien zijn niet vreemd en af en toe moeten we een nukkige ezel ontwijken die over het midden van de straat loopt . Als we de Landrover even onder een waterval parkeren komen er al snel kinderen aan lopen die hun potje cricket langs de kant van de weg laten schieten en om geld komen bedelen. Het lijkt erop dat de mensen in dit gebied bij Besham, Pattan tot aan Chilas wat schuchter zijn en niet teveel met toeristen communiceren. Toch is alles hier wel ingesteld op toeristen en wordt er niets meer vrijwillig aangeboden. De tijd van betalen is aangebroken.

De KKH, die met dynamiet uit de rotsen is geblazen telt de nodige sporen van grote landverschuivingen. Op sommige plekken mist de weg voor een deel door een gevallen rotsblok en is het asfalt broos gevuld met gaten, die ook melden dat er iets is opgevallen. Landverschuivingen vinden blijkbaar plaats met regen en na sneeuwval, maar gelukkig hebben wij bewolkt en warm weer. De weg leid ons door grote plassen in het midden van de wegen en meer dan eens stroomt er een waterval over het wegdek om na de weg zich weer in de diepte te storten. Niets is te gek hier en we wennen snel aan de omgeving. Om ons heen zijn de nodige neergeknikte masten, die ten gronde zijn gegaan aan de vallende keien en rotsen. De metalen punten lijken te zijn geknakt als luciferstokjes.

Onderweg rijden we door een plaatsje heen met een grote weide in de vallei. Hier staat de helikopter die we eerder zagen vliegen. We stoppen de auto voor een bak thee en maken een praatje met de Duitsers, die hier hulp verlenen. Het zijn militairen, die mopperen dat ze er elke ochtend om 5 uur uit moeten. Ze vervoeren hulpgoederen om tijdelijke huizen te maken. In het dorp is een verzamelplaats van goederen aan de rand van het aardbevingsgebied. Naast onze parkeerplaats staat een hospitaal gevuld met Zwitsers, alweer. We hebben Zwitsers gezien in Bam, in Muffarazabad en nu weer hier. De dokter waar we mee praten die hier voor een maand is, verteld ons dat de situatie op zich stabiel is. Er gaan geen mensen meer dood en de gewonden met gebroken ledematen herstellen langzaam, zei het dat er mentaal nog het nodige moet gebeuren in de regio. We kloppen nog wat op de helikopter en bekijken de heli van dichtbij. Het grote voertuig bied plaats aan legervoertuigen als ze willen en stiekem bedenk ik me hoe gaaf het zou zijn om met de helikopter en landrover mee te vliegen naar Gilgit, maar ik leg deze gedachte snel naast me neer bedenke dat er veel werk verzet moet worden in dit rampgebied. En we vervolgen onze weg in de richting van Chilas en Gilgit.

Ik hoop in het noorden toch een paar tracks te kunnen maken. De verhalen van Hein en Pierre (Deventenaar, www.ecoryasiaadventure.nl), die in 2003 hier hebben gereisd, vertellen me dat ze naar Skardu zijn geweest op weg naar de Deosai plains. Dit is een gebied van minimaal 4000 meter hoog en na wat stukken uit de Lonely Planet te hebben gelezen is me nu wel duidelijk dat we daar niet op komen in deze tijd van het jaar. De KKH lijkt in ieder geval goed te zijn en we proberen er gewoon uit te halen wat erin zit en misschien kunnen we andere zaken zien en meemaken. Het is zeker dat we boven de 3000 meter niet kunnen komen. Op 2600 meter hoogte begon de auto te glippen op de sneeuwvlaktes van de pass rond Murree en de Babbusa pass is gesloten voor ons nu. Ik neem me maar voor om gewoon ergens heen te rijden en te zien waar het balletje heen rolt. Herbert is bij voorbaat wat voorzichtiger en die lijkt niet alles te willen, maar daar komen we wel uit. Die twee weken gaan we vol maken.

De hellingen om ons heen zijn niet voorzien van groene kleuren en de bomen hebben nog een kaal aanzicht, maar ik geniet elke minuut. Het is gewoon een van de gavere wegen tot nu toe en eindelijk rijden we er dan toch mooi even. We proberen tot aan Chilas te komen, maar al snel blijkt dat dit te ver is voor vandaag. Deze weg wordt gemeten in uren rijden en niet in kilometers, ondanks dat er wel borden staan langs de weg. Er rijden over de weg ook Toyota busjes die tot de nok toe zijn afgeladen en achterop staan ook nog de nodige mannen die mee liften. De auto’s lijken door hun hoeven te zakken, maar we zien nergens busjes met pech.

Als het schemerdonker invalt rijden we door en door, want we zien geen goed locatie om te overnachten. We kloppen niet aan bij de politie, want dan hebben we morgen weer escorte en daar willen we zeker niet aan. Over een afstand van kilometers is er geen spoor en als we dan hebben besloten om toch een politiepost op te zoeken, zien we de eerste agent. Hij staat naast een grote machine die de netgevallen sneeuwlawine van de weg aan het afsteken is. In een bocht over een strook van 20m meter ligt een spoor van een grote sneeuwlaag die verschoven is. We kunnen er na 5 minuten langs waarna ik de lichten ontsteek van de landrover. Natuurlijk doet deze het niet. Het dimlicht is verstoken van elektriciteit en dat betekent storing zoeken. Herbert haalt het dashboard los en kunnen we concluderen dat de zekeringhouder een los contact heeft. In Bulgarije op de eerste berg die we beklommen met de nieuwe motor zagen we al dat de schakelaar niet goed functioneerde en op soortgelijke wijze haalt hij nu de zekering eruit om erbij te kunnen tijdens het rijden en wordt het dashboard weer dichtgeschroefd.

We hebben weer licht en na een paar kilometer verschijnt er een busstopplaats, waar we neerstrijken voor de nacht. Er zijn enkele van hout opgezette woningen met Pakistaanse ligbedden, waar je op kan dineren. Een jongen van amper 12 schreeuwt zijn longen uit zijn lichaam als er een bus aankomt om zijn familie aan te manen op te schieten met het eten. Kinderarbeid in hart en nieren en de jongen heeft er duidelijk een “attitude” aan overgehouden. In de bussen zitten vooral studenten die een dagtrip naar het noorden maken, zoals wij het kunnen beoordelen. Onder de tafel wordt nog een beetje houtskool geflikkerd, zodat we onze voeten op kunnen warmen. Na het gerecht van Pakistaanse keuken, die goed wordt gehouden door mijn lichaam vandaag duiken we de landrover in. We slapen in de auto en in de krappe ruimte bouwen we een cinema op. De computer i.c.m. laptop geeft de film Spiderman weer. Wij zelf zijn inmiddels gehuld in onze thermo kleding en vooral Herbert ziet eruit als Superman zelf met zijn fletse thermopak aan. Op de film klimt Peter Parker over daken en grote hoogten in Amerika. En ik was het zelfde van plan maar dan rijdende met de Landrover langs steile afgronden en smalle bergwegen in Pakistan.

Laat de dag van morgen maar beginnen!